Die dag was ik op een grote basisschool de schoolbibliotheek aan het saneren. Met een club enthousiaste ouders was ik al de hele ochtend bezig geweest om boeken uit te zoeken; te bekijken welke boeken nog terug konden in de collectie en welke boeken weg zouden moeten. We waren uitgeweken naar de gymzaal, want dat was de enige plek binnen de school die die dag niet gebruikt werd. Ik zat in het verste hoekje, omringd door boeken, te werken.
Vanaf de deur, die ze met een klap dichtsloeg, was het nog een behoorlijk eind naar mijn tafeltje. Ik keek op, haar hakken klonken hol en galmden in de ruimte, haar gezicht stond op onweer. Deze juf had ik nog niet eerder gezien, maar ze was duidelijk naar mij op zoek.
‘Waarom gooi jij Matilda weg?’, riep ze me toe toen ze ongeveer halverwege de zaal was, en ze zwaaide dreigend met het boek naar me.
Ik was enigszins overdonderd door haar boosheid en haar luide stem en stamelde: ‘Nee, dat doe ik helemaal niet!’
Juffrouw Bulstronk
Ze was inmiddels bij mijn tafeltje aangekomen en keek dreigend op mij neer. Ze lijkt wel een beetje op juffrouw Bulstronk uit het boek, bedacht ik, en ik moest bijna lachen maar hield me in, want ik voelde dat dit voor haar een zeer ernstige situatie was.
Ik ging ook staan, om enigszins met haar op dezelfde hoogte te komen en keek haar vriendelijk aan.
‘Hoezo, jij doet dat helemaal niet? Ik heb dit boek net uit een doos op de gang gevist, en ik begreep dat de dozen op de gang allemaal weg moeten! Dat laat ik niet gebeuren, een beetje Matilda weg lopen gooien!’
Lievelingsboek
Ik bekeek haar even goed, net als het boek in haar hand. Het was inderdaad Matilda, een van de mooiste boeken van Roald Dahl en voor velen hun lievelingsboek. Het is ook een van mijn persoonlijke favorieten, dus ik kon me haar boosheid wel voorstellen.
‘Het boek dat u daar heeft moet inderdaad weg uit jullie collectie’, begon ik. ‘En niet omdat ik Matilda weg wil gooien, maar omdat ik deze versie van Matilda niet meer in de collectie wil opnemen.’
Ze keek naar het boek in haar hand. Het leek wel alsof ze het nu pas voor de eerste keer goed zag. Het boek had geen verband meer, want de achterband had losgelaten, er zaten vlekken en penkrassen in het boek en er hingen pagina’s los die met vergeeld plakband weer min of meer waren vastgeplakt. Ook de hoeken waren gescheurd. Het boek maakte al met al een beduimelde en niet zo frisse indruk.
Kiezen
‘Stelt u zich eens voor dat u een kind bent’, vervolgde ik. ‘En u weet niks van boeken en ook niet dat Matilda een fantastisch kinderboek is. Zou u dit boek dan uitkiezen in de schoolbibliotheek?’
Ze wierp nog eens een blik op het boek. Ik zag wat er in haar hoofd gebeurde. Ze besefte wat ik bedoelde, en waarom ik deze Matilda had weggegooid.
‘Nee, ik denk niet dat ik dit boek zou kiezen’, zei ze aarzelend. ‘Dat denk ik ook niet’, zei ik, maar deze waarschijnlijk wel! En ik hield haar een prachtige nieuwe, eigentijdse versie van Matilda voor. ‘Ja, die wel!’, zei ze enthousiast, ze pakte het boek uit mijn hand en verliet de zaal.
Ik bleef verbouwereerd achter, met de hoop dat ze me echt had begrepen en snapte dat ik daar niet zat om ‘zomaar boeken weg te gooien’, maar om een gedegen collectie voor de schoolbibliotheek neer te zetten, waarin kinderen graag komen en waar ze mooie boeken kunnen vinden die ze graag willen lezen.
Aan het eind van de dag verliet ik de gymzaal. In de gang stond een grote berg dozen die weg moesten. En bovenop lag eenzaam en alleen de ‘oude’ Matilda…